Wyszehrad
Historia
Teren na skale nad Wełtawą należy do najsłynniejszych miejsc historii Czech. Według czeskiej legendy był najstarszą siedzibą książąt czeskich z dynastii Przemyślidów. Z tego miejsca legendarna księżna Libusza przepowiedziała Pradze sławę, która sięgnie gwiazd, wyznaczając również miejsce, w którym przyszłe miasto miało się znajdować. Pierwsza zachowana pisemna wzmianka o tym właśnie miejscu pochodzi z kroniki Kosmy z roku 1105.
Historia Pragi jest ściśle związana z Zamkiem Praskim, założonym w roku 870, będącym siedzibą czeskich władców, ale Wyszehrad zajmował ważne miejsce w początkach czeskiej historii. Książę Vratislav II. (r. 1061 – 1092), który od 1085 r. był królem, przeniósł nawet swoją siedzibę z Zamku Praskiego i założył tutaj kapitułę, która stała się znaczącym centrum kulturalno cywilizacyjnym.
W 2 połowie 10 w. była tutaj mennica. W 2 poł. 11 w. za panowania Vratislava II. stał tutaj kamienny pałac romański, (w parku za posągami Myslbeka), bazylika św. Piotra i Pawła, bazylika św. Wawrzyńca i rotunda św. Marcina.
Rozbudowę kontynuował książę Sobiesław I., ale po jego śmierci w roku 1140 znaczenie Wyszehradu szybko upadło. Do odnowienia jego sławy nawiązał znowu król Karol IV, który odnowił pałac królewski i wybudował nowe mury obronne, które połączył z fortyfikacją Nowego Miasta.
Z Wyszehradu wychodził orszak koronacyjny królów czeskich, który przez Nowe Miasto, Stare Miasto i Małą Stronę prowadził tzw. Drogą królewską do Zamku Praskiego. Drogę tą zaprojektował sam król Karol IV. i właśnie tędy był po swojej śmierci tutaj przyniesiony i wystawiony. Potem przeniesiony z powrotem na Zamek Praski, gdzie został pochowany w katedrze św. Wita.
W czasie wojen husytskich w 1420 r. Wyszehrad poddał się Husytom, prawie wszystkie jego budowy zostały zburzone i kiedyś tak sławne miejsce zostało puste.
W 2 połowie 17 w. powstała tutaj barokowa forteca z potężnymi murami cegłowymi. W 1866 r. przestało to pełnić funkcję fortecy, stary cmentarz przy kościele był poszerzony i zaczął służyć jako cmentarz narodowy. Do dziś jest miejscem ostatniego odpoczynku najbardziej sławnych osobistości – ponad 600. (Neruda, B.Smetana, A.Dworzak, Emma Destinova, Myslbek-rzeżbiarz, Alfons Mucha-malarz witraży u Wita, Mikolasz Alesz – mozaika Libusze w ratuszu, B.Nemcowa.)
Kolejno przechodzimy
Brama Taborska
Wybudowana dopiero około 1640 roku w stylu późnego renesansu, stanowiła część wysuniętej fortyfikacji.
Gotycká brama Špička
Pochodzi z czasów panowania Karola IV. Zachowały się jedynie resztki z tą częścią, gdzie znajduje się ośrodek informacyjny.
Po drugiej stronie ulicy jest zakład dla dzieci upośledzonych fizycznie, imienia Rudolfa Jedlicky (1869 – 1926), czeskiego lekarza chirurga, profesora Uniwersytetu Karola, który m.in. zajmował się chorobami kości.
Brama Leopolda
Następna brama prowadząca do głównej części Wyszehradu. Jest 2. poł. 17. w. z czasów fortyfikacji barokowej.
Rotunda romańska św. Marcina z XI w.
Jedyna cenna budowla, zachowana w pierwotnym romańskim stylu z 2 poł.11 w. z czasów króla Wratysława II. W czasie kiedy to miejsce było fortecą (17 w.) służyła jako prochownia. W 1878 r. została znów przemieniona na kaplicę.
Skręcamy w lewo,
mijamy nowy Dziekanat.
Słup czarta
Ciekawa pamiątka pochodzenia starosłowiańskiego. Prawdopodobnie służył do określania przesilenia (letniego, zimowego). Składa się z 3 kawałków i waży 2,5 tony. Należy do najstarszych pamiątek Wyszehradu.
W lewo na rogu na przeciw rzeźba św. Wojciecha od nieznanego autora z 1.poł 18 w.
Park Wyszehradzki
Posągi z piaskowca wykonane przez sławnego rzeźbiarza Josefa Myslbeka, wyobrażają legendarne postacie z czasów Libuszy – Przemysław i Libusza, Zaboj i Sławoj, Ctirad i Szarka, Lumir i Pieśń. Najpierw stały na jednym z praskich mostów. W czasie nalotu na Pragę w 1945 r. były uszkodzone i po rekonstrukcji zostały umieszczone tutaj.
Studnia XI wieczna, ruiny pałacu pierwszych Przemyślidów.
Po prawej stronie przechodzimy obok Mostu Romańskiego.
W czasach Vratislava II. łączył obie części grodziska i kościół.
Bazylika św. Piotra a Pawła
Pierwotny romański kościół był przebudowany w stylu gotyckim przez Karola IV. Zachowały się z tego tylko nawy boczne i kaplica. Następne zmiany były przeprowadzone w okresie renesansu i baroku, w latach 1885 – 1887 ustąpiły przebudowie nowogotyckiej. Nowogotyckie wieże są z r.1903. Na fasadzie mozaika z św. Cyrylem i Metodym
Na rogu cmentarza rzeźba św. Ludmiły, babci św. Wacława.
Na rogu kawiarni na przeciw kościoła rzeźba matki Karola IV.
Widok nad Wełtawą
Legenda o Horymirowi, który uciekając przed nieprzyjaciółmi przeskoczył na swoim koniu Szemikowi na drugi brzeg rzeki.
Bazylika św. Wawrzyńca
Resztki romańskiej budowli z 2. poł. 11. wieku pierwotnego kościoła wybudowanego przez księcia Vratislava II.
Kasematy na Wyszehradzie
Kasematy pochodzące z r. 1742 – to wąskie, murowane, podziemne korytarze o wysokości 2 m z otworami strzelniczymi, które wychodzą do ogromnego pomieszczenia o powierzchni 330 m2, gdzie bywał kiedyś punkt zborny wojska.