Historia zamku w Miliczu

Historia zamku w Miliczu.
Ruiny zamku wznoszą się na południowym brzegu rzeki Baryczy na zachód od miasta lokowanego w 1312 roku. Gród strzegł przeprawy przez rzekę Barycz. W XII wieku miejscowość pełniła funkcje siedziby kasztelańskiej. Później dobra należały do arcybiskupa gnieźnieńskiego, a do roku 1358 stanowiły posiadłość kapituły wrocławskiej.

Po połowie XIV wieku zniesiono w nowym miejscu zamek dla księcia oleśnickiego Konrada I. Po wygaśnięciu piastowskiej dynastii książąt oleśnickich zamek miał różnych właścicieli. Od 1494 roku miejscowość wchodziła już w skład terytorium czeskiego, a renesansowej przebudowy dokonał jej właściciel Zygmunt Kurzbach.

W roku 1590 rezydencja przeszła w posiadanie rodziny von Maltzanów, którzy utrzymywali się w niej aż do zakończenia II Wojny Światowej. (Wg. innych źródeł ostatnim właścicielem ruin był Jan Mortimer). W 1536 roku miał miejsce pożar po czym rezydencja została odbudowana. Na XVII wiek
przypadają przebudowy posiadłości. W latach 1790 – 1800 w pobliżu powstał klasycystyczny pałac projektu Karla Gottfrieda Geisslera. Dawny pałac został w tym samym czasie przekształcony w przędzalnię bawełny i wtopiony w założenie parkowe nowej rezydencji. Niedługi czas potem (w 1797 roku) budynek został strawiony przez pożar.

Po zniszczeniach odbudowany został w szacie neogotyckiej, a w środku ulokowano teatr, przędzalnie oraz farbiarnię sukna. W połowie XIX wieku budynek był już nie użytkowany i popadał w ruinę.
Obecny stan nie pozwala na odtworzenie dziejów i rozwoju przestrzennego zamku. Najprawdopodobniej założenie miało kształt nieregularnego wieloboku, otoczonego murem i fosą. Z drugiej połowy XIV wieku pochodzi zachowana we fragmentach czworoboczna, trójkondygnacyjna
wieża mieszkalna (czyli z pierwotnego zamku) i zachowane są szczątki zabudowań z późniejszego okresu.. Wjazd do zamku ulokowany był od wschodu.

Jednym z najciekawszych epizodów w historii zamku jest tzw. Ugoda Milicka. 18 maja 1282 roku przybyli do Milicza przedstawiciele Księstwa Pomorskiego (m.in. książę Mściwoj II) oraz Zakonu Krzyżackiego. Zostali wezwani przez legata papieskiego Filipa z Fermo, aby zakończyć przedłużający się spór o ziemię gniewską, leżącą w dolnym biegu Wisły. Ostatecznie ziemie te przekazano Krzyżakom, a oficjalny dokument został wystawiony właśnie na zamku w Miliczu.